ساخت پل یکی از بخشهای بسیار مهم در زمینه شهرسازی است، پلها کاربردهای فراوانی در راهسازی دارند و باعث بهبود تجربه رانندگی میشوند. اگر به بررسی ساختار پلها علاقهمند هستید پیشنهاد میکنیم این مقاله را از دست ندهید. پلسازی از آن دسته از خدماتی است که انجام آن نیازمند تخصص و مهندسی فراوانی است. این پلها بسته به کاربردشان از مواد و طرز ساخت گوناگونی بهره میگیرند که در ادامه معروف ترین نوع آن ها را بررسی خواهیم کرد. با ما در ادامه همراه باشید.
پلها را دیگر همه به خوبی میشناسند، پلها در واقع قطعاتی از جنسهایی نظیر چوب، فلز، بتن و… هستند که کاربرد اصلی آنها اتصال دو نقطه به یکدیگر به منظور امکان تردد است، شاید اولین پلهای ساخته شده به دست بشر را بتوان پلهایی دانست که انسانهای نخستین با چیدن سنگ در رودخانهها برای عبور از رودخانه میساختند. امروزه اما ساخت پل بسیار پیچیدهتر از گذشته شده و انسان با پیشرفت در زمینه ساخت و ساز میتواند پلهایی بسیار طویل با مقاومتی بسیار زیاد بسازد تا برای عبور و مرور وسایل نقلیه سنگین مورد استفاده قرار گیرد.
مواد تشکیل دهنده پل اما بسیار گوناگون است، ساخت پل در حال حاضر با تمام موادی که در ساخت و ساز ساختمان کاربرد دارد امکان پذیر است، از سنگ و آجر گرفته تا تیرآهن و میلگرد و بتن. همه این مواد امکان استفاده برای پلسازی را دارند اما نوع مصالح به کار رفته در پروژههای پلسازی به عوامل زیادی نظیر کاربرد پل، بودجه پروژه، مواد در دسترس و موارد اینچنینی بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: نیوجرسی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
پلها همانطور که گفته شد از نظر ساخت و طراحی به دستههایی گوناگونی تقسیم میشوند، هرکدام از این دستهها ویژگیها و کاربرد متفاوتی دارند و مواد کاملا متفاوتی در ساخت آنها به کار رفته است. در ادامه قرار است برایتان دستههای معروف پل را معرفی کرده و شرح مختصری درباره هرکدام بدهیم. در این قسمت سعی کردهایم که انواع پلهای قدیمی و مدرن را در کنار یکدیگر معرفی کنیم.
در دسته بندی پلها، پلهایی وجود دارند که از نظر ساخت هیچگونه فناوری در آنها بهکار برده نشده است و هندسه بسیار سادهای دارند، امروزه معمولا این پلها را با نام پلهای باستانی میشناسند. این پلها طول و دهانه بسیار کمی داشتند و تنها برای عبور انسان از رودخانههای کم عرض مورد استفاده قرار میگرفتند. در ساخت این پلها از سنگ، چوب و طناب استفاده میشده است و قدمت برخی از این پلها که در حال حاضر نیز حفظ شدهاند به ۱۷۰۰ سال پیش بازمیگردد.
این دسته از پلها را میتوان اولین گام در ساخت پل مهندسی شده دانست، این پلها اولین پلهای بشر به شمار میروند که در طراحی آنها از هندسه و ریاضیات بهره گرفته میشد و کاربرد آنها برای پیاده روی و راندن کالسکه بوده است، این پلها به دلیل استفاده از سنگ مقاومت بالایی در برابر فشار داشتند و بسیاری از آنها تا امروز نیز حفظ شدهاند.
این پلها به دلیل اینکه شبیه به طاق ساخته میشدند و دارای قوس بودند به پلهای قوسی سنگی معروف شدهاند. بد نیست اشاره کنیم که این پلها به همراه انعکاسشان در آب باعث بهوجود آمدن منظرههای بسیار زیبایی میشوند که زیبایی خیرهکنندهای دارند. درباره اینکه این پلها برای اولین بار توسط کدام تمدنها ساخته شدهاند صحبتهای گوناگونی موجود است اما گفته میشود که اولین تمدنهایی که به ساخت پلهای اینچنینی پرداختند تمدنهای یونانی و رومی بودند.
بیشتر بخوانید: آسفالت چیست و انواع آسفالت چه تفاوتهایی باهم دارند
ساخت پلهای خرپای چوبی را میتوان یکی از گامهای بزرگ انسان در پلسازی دانست، این پلها که برای اولین بار در آغاز قرن نوزدهم میلادی توسط انسان طراحی شدند و مورد استفاده قرار گرفتند همانطور که از نامشان پیداست از جنس چوب ساخته شده بودند. اما شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که چرا بشر باید بجای سنگ که مقاومت بسیار بالایی دارد و برای سالهای طولانی کیفیت آن حفظ میشود از چوب برای ساخت پل بهره میگرفته است.
علت استفاده انسان از چوب برای ساخت پل را میتوان وزن بسیار پایینتر چوب نسبت به سنگ دانست، پلهای سنگی وزن بسیار بالایی داشتند که باعث میشد نتوان آنها را در فاصلههای طولانی ساخت زیرا انسان در آن زمان قادر به ساخت ستونهای پر تحمل مانند آنچه امروزه موجود است نبوده است، ساخت پلهای چوبی باعث شد انسان بتواند پا را فراتر گذاشته و بتواند جدا از رودخانههای کم عرض از پل برای عبور از کوهستانها نیز استفاده کند.
پس از ساخت پلهای سنگی و چوبی انسان تا مدت بسیار زیادی از همین مواد برای ساخت پل استفاده میکرده است تا اینکه به مرور زمان با پیشرفت انسان در زمینه ذوب فلزات و ساخت فولاد و با توجه به نیاز انسان برای ساخت پلهایی با مقاومت بالا برای تحمل جریان ترافیک خودروها در مسافتهای طولانی ساخت پلهای فولادی آغاز شد.
انسان که تا آن زمان از پلهای چوبی استفاده میکرد پس از مدتی نتوانست نیازهای راهسازی خود را به وسیله چوب تامین کند و همین موضوع باعث جرقه ایده استفاده از فولاد برای ساخت پل شد. این پلها مزیتهای فراوانی نسبت به پلهای قدیمی داشتند که از جمله مهمترین آنها میتوان به امکان افزایش طول دهانه و افزایش تحمل بار اشاره کرد که باعث شد توجه مهندسین پلسازی به این فلز مقاوم جلب شود.
بیشتر بخوانید: بتن RCC چیست و چه کاربردی دارد؟
پلهای فولادی با اینکه مقاومت بالایی داشتند اما باز هم نمیتوانستند تمام نیازهای انسان را برطرف کنند، زیرا این پلها به ستونهای زیادی احتیاج داشتند که ساخت آنها در مسافتهای طولانی مخصوصا زمانی که این پلها از روی آب عمیق میگذرند بسیار دشوار بوده است. در این زمان مهندسان برای اولین بار با طراحی پلهای کابلی انقلابی بزرگ در زمینه ساخت پل رقم زدند.
کابلهای مورد استفاده در این پلها علاوه بر زیبایی بسیار زیادشان باعث میشوند که نیاز به ستونهای کمتری در مسافتهای یکسان داشته باشیم و همانطور که گفته شد بتوانیم پلهایی در مسافتهای بسیار طولانیتر در مکانهایی که امکان ساخت ستون وجود ندارد بسازیم. این کابلها در واقع وزن پل را برروی ستونهای موجود میاندازند تا پل از میان دو ستون امکان ریزش در اثر ناتوانی در تحمل وزن پیدا نکند.
در ابتدای قرن ۲۰ام با معرفی سیمان به بازار ساخت و ساز استفاده از بتن مسلح در پلها برای اولین بار آغاز شد. امروزه همانطور که میدانید پلهای بسیار زیادی از طریق سیمان طراحی میشوند که کاربرد اصلی آنها را میتوان اتصال جادهها و بزرگراهها و همچنین اتصال شهرها به یکدیگر دانست. امروزه با توجه به دسترسی و امکان ساخت تمامی پلهایی که در بالاتر توضیح داده شد توسط انسان ساخت پلها کاملا بستگی به کاربرد و مکان مورد استفاده دارد و انسان در حال حاضر محدودیت بسیار کمی نسبت به ساخت پل دارد.
البته فراموش نکنید که پیشرفت علم در هر زمانی مهم و حائذ اهمیت است و به همین دلیل امیدواریم که روزی بشر به دستاوردهای بسیار بیشتری در زمینه پلسازی دست پیدا کند. از اینکه با ما در این مقاله همراه بودید سپاس گزاریم. امیدواریم که این مطلب برایتان مفید بوده باشد و از مطالعه آن لذت برده باشید. فراموش نکنید نظرات ارزشمند خود را با ما درمیان بگذارید.